راهیانه (RAHIYANE)

ادبی
راهیانه (RAHIYANE)

بر آنم که همه‌ی آفریده‌های راهی را از شعر، داستان، کاریکلماتور, مقاله، نقد، تحقیق و تک‌نگاری گرد آورم

طبقه بندی موضوعی
آخرین مطالب
پربیننده ترین مطالب
محبوب ترین مطالب
مطالب پربحث‌تر

۱۳ مطلب با موضوع «سوگ سرود» ثبت شده است

۲۰
مرداد

 خیمه‌ی‌ داغ‌

(در سوگ‌ رضا سیف‌الدینی‌)

رضا جان‌ رفتنت‌ را باورم‌ نیست‌

ولی‌ انگار راه‌ دیگرم‌ نیست‌

رضا جان‌ ماتمی‌ جان‌سوز داریم‌

عجب‌ عیدی‌ در این‌ نوروز داریم‌

غم‌ کوچ‌ تو صد پاییز درد است‌

رخم‌ از غم‌ چنان‌ پاییز سرد است‌

غمی‌ داری‌ که‌ هم‌رنگ‌ غروب‌ است‌

دل‌ تنگم‌ همان‌ تنگ‌ غروب‌ است‌

دریغا آن‌ شکفتن‌های‌ لبخند

که‌ پژمردند و بگسستند پیوند

دریغا آن‌ شدن‌ها آمدن‌ها

دریغا آن‌ نشستن‌ پاشدن‌ها

چرا آن‌ باغ‌ لبخندت‌ خزان‌ شد؟

چرا ماتم‌سرا آن‌ بوستان‌ شد؟

ببین‌ پروانه‌های‌ بوستان‌ را

ز غم‌ از بال‌ و پر افتادگان‌ را

ببین‌ پروانه‌ی‌ زیبای‌ باغت‌

ز هر آلاله‌ای‌ گیرد سراغت‌

گهر "شهروز" گوید باغبان‌ کو؟

شبم‌ تاریک‌ ماه‌ آسمان‌ کو؟

دل‌ "بهنام‌" از این‌ غصّه‌ خون‌ است‌

غمش‌ از غصّه‌ی‌ عالم‌ فزون‌ است‌

ببین‌ "الهام‌" را "ایمان‌" خود را

ببین‌ آن‌ "توامان‌" جان‌ خود را

به‌ گلشن‌ خیمه‌ی‌ داغ‌ تو بستند

درون‌ خیمه‌ با یادت‌ نشستند

من‌ و پروانگان‌ چون‌ غم‌ بگیریم‌

رثای‌ ماتمت‌ را دم‌ بگیریم‌

بیا ای‌ دل‌ که‌ بی‌پروا بگرییم‌

بیا در نیمه‌ی‌ شب‌ها بگرییم‌

محمّد مستقیمی  راهی

  • محمد مستقیمی، راهی
۲۰
مرداد

 کوچ‌ غریب‌گونه‌

در سوگ رضا سیف‌الدینی هم‌کلاسی دوران دبیرستان

 ای‌ خوب‌! چو رفتی‌ از بر ما

غم‌ ریخت‌ غبار بر سر ما

از خانه‌ چو پا برون‌ نهادی‌

از لانه‌ پرید مرغ‌ شادی‌

پرگشت‌ فضای‌ خانه‌ از درد

با کوچ‌ غریب‌گونه‌ات‌ مرد!

کوچی‌ همه‌ از جهان‌ گذشتن‌

بی‌ هیچ‌ امید بازگشتن‌

بودی‌ تو قرار محفل‌ ما

گهواره‌ی‌ کودک‌ دل‌ ما

دلبستگیت‌ برای‌ ما بود

دهلیز دل‌ تو جای‌ ما بود

هم‌ جام‌ بلور ما تو بودی‌

هم‌ سنگ‌ صبور ما تو بودی‌

می‌ریخت‌ به‌ گوش‌ ما نوایت‌

موسیقی‌ صادق صدایت‌

صد نغمه‌ی‌ پاک‌ هم‌نوایی‌

در گوشه‌ی‌ باغ‌ آشنایی‌

رفتی‌ و من‌ وامیر و لیلا

هستیم‌ سه‌ تن‌ ولیک‌ تنها

در پرده‌ سه‌تار را شکستیم‌

هر سه‌ به‌ سه‌گاه‌ غم‌ نشستیم‌

لیلای‌ تو خیمه‌ی‌ سیه‌ بست‌

در خیمه‌ امیر غصّه‌ بنشست‌

زد برزن‌ عیش‌ طاق ماتم‌

در خانه‌ دوید سایه‌ی‌ غم‌

چل‌ روز نوای‌ غم‌ شنودیم‌

ما چلّه‌نشین‌ درد بودیم‌

کارم‌ شده‌ روز و شب‌ از این‌ غم‌

خاییدن‌ قندرون‌ ماتم‌

رفتی‌ و پناه‌ دیگرم‌ نیست‌

می‌بینم‌ و هیچ‌ باورم‌ بیست‌

محمّد مستقیمی  راهی

  • محمد مستقیمی، راهی
۱۷
مرداد

کویر نمک‌سود

در سوگ محمّد امینی(دارا)

ببار دیده‌ی‌ پرشور در عزای‌ امینی‌

دلم‌ کویر نمک‌سود شد برای‌ امینی‌

اگر چه‌ چند صباحی‌ است‌ میهمان‌ "حبیب‌" است‌

کنون‌ به‌ بزم‌ ادب‌ خالی‌ است‌ جای‌ امینی‌

دریغ‌ و درد که‌ دارای‌ سرزمین‌ ادب‌ رفت‌

فسوس‌ و آه‌ از این‌ کوچ‌ غم‌فزای‌ امینی‌

چه‌ غنچه‌ها که‌ شکفتند از نسیم‌ بهارش‌

چه‌ بال‌ها گژکه‌ گشودند در هوای‌ امینی‌

چه‌ دردها که‌ دوا شد ز دردمندی‌ دارا

چه‌ دردها که‌ صفا یافت‌ از صفای‌ امینی‌

گشود صد گره‌ از کارها به‌ ناخن‌ تدبیر

خدای‌ در دو جهان‌ شد گره‌گشای‌ امینی‌

به‌ ملک‌ فقر و غنا بوده‌ مرزبان‌ قناعت‌

برون‌ نرفته‌ ز مرز گلیم‌ پای‌ امینی‌

هماره‌ تیغ‌ زبانش‌ به‌ جنگ‌ جور به‌ جولان‌

چرا که‌ شیر خدا بود مقتدای‌ امینی‌

به‌ جز به‌ درگه‌ معبود و پیشگاه‌ عدالت‌

ندیده‌ کس‌ به‌ جهان‌ قامت‌ دوتای‌ امینی‌

زهی‌ به‌ مست‌ هراسان‌! که‌ سوی‌ دوست‌ گریزد

زهی‌ به‌ جای‌ امینی‌ به‌ التجای‌ امینی‌

از آن‌ که‌ اشک‌ روان‌ داشت‌ در مصیبت‌ مردم‌

سرشک‌ خلق‌ روان‌ است‌ در قفای‌ امینی‌

غریبه‌ سوخت‌ از این‌ آتش‌ فراق به‌ هر جا

شگفت‌ نیست‌ که‌ می‌سوزد آشنای‌ امینی‌

کلاه‌ فضل‌ به‌ سر برنهد یقین‌ ز کرامت‌

اگر به‌ دوش‌ بلاهت‌ فتد ردای‌ امینی‌

حرارتی‌ که‌ به‌ جان‌ کویر می‌زند آتش‌

شراره‌ایست‌ از این‌ داغ‌ جان‌گزای‌ امینی‌

قصیده‌ تاب‌ ندارد کویر داغ‌ بزرگش‌

بیار مثنوی‌ درد در رثای‌ امینی‌

سرود "راهی‌" غمگین‌ به‌ سال‌ رحلت‌ "دارا"

"کنون‌ به‌ بزم‌ ادب‌ خالی‌ است‌ جای‌ امینی‌"

(1411)

محمّد مستقیمی  راهی

  • محمد مستقیمی، راهی
۱۷
مرداد

 بردند سیاووش‌ مرا

(در سوگ‌ فرزند نوجوان‌ دوستم‌)

دانی‌ ای‌ خاک‌! چه‌ داری‌ در بر

مرتضی‌ بلبل‌ خاموش‌ مرا

تا همیشه‌ زدی‌ ای‌ نیل‌درون‌!

رنگ‌ ماتم‌ همه‌ تن‌پوش‌ مرا

هفت‌خوان‌ غم‌ در پیش‌ من‌ است‌

تا که‌ بردند سیاووش‌ مرا

آن‌ که‌ با نغمه‌ی‌ غم‌خواری‌ خویش‌

گاه‌ می‌کرد سبک‌ دوش‌ مرا

پسرم‌! در بغل‌ تیره‌ی‌ خاک‌

بردی‌ از خاطره‌ آغوش‌ مرا

محمّد مستقیمی  راهی

  • محمد مستقیمی، راهی
۱۷
مرداد

شش‌ بار خزان‌ گذشت‌

(در سوگ‌ علی‌ قوام‌زاده از زبان خواهرم‌)

سالی‌ که‌ گذشت‌ یار غم‌ بودم‌

یک‌ دست‌ در اختیار غم‌ بودم‌

شش‌ بار خزان‌ گذشت‌ و بی بهنام‌

پژمرده‌تر از بهار غم‌ بودم‌

غم‌خوار من‌ آن‌ که‌ شام‌ هجران‌ را

با او همه‌ در کنار غم‌ بودم‌

این‌ عهد به‌ سر نبرد و تنها رفت‌

تنها شده‌ در دیار غم‌ بودم‌

            ویران‌ شدم‌ ای‌ غم‌! از تو صد فریاد!

            کاشانه‌ی‌ هستی‌ تو ویران‌ باد!

محمّد مستقیمی  راهی

  • محمد مستقیمی، راهی
۱۷
مرداد

 تندیس‌ درد

بر سنگ مزار برادرم مصطفی سرودم

تندیس‌ درد خفته‌ به‌ خاک‌ ای‌ برادرم‌!

خاکم‌ به‌ سر! چه‌ آمده‌ زین‌ داغ‌ بر سرم‌!

پروانه‌سان‌ به‌ گرد حریم‌ تو پرزدم‌

چون‌ شمع‌ خانه‌ آب‌ شدی‌ در برابرم‌

سرطان‌ تو را ربود به‌ میزان‌ غم‌ ز من‌

جوزای‌ غصّه‌ دید ز قوسش‌ کمان‌ترم‌

رفتی‌ ز جمع‌ ما و نگفتی‌ که‌ بعد از این‌

با آن‌ دو طفل‌ کوچک‌ تو چون‌ به‌ سر برم‌

هفتاد شب‌ گریسته‌ام‌ بی‌صدا ز درد

با رفتن‌ تو نعره‌زدن‌ شد میسّرم‌

گیرم‌ که‌ درد هجر تو را چاره‌ای‌ کنم‌

او چون‌ کند ز داغ‌ تو، بیچاره‌ مادرم‌!

سال‌ هزار و سیصد و هفتاد و پنج‌ را

مهر از جهان‌ بریده‌ای‌ و نیست‌ باورم‌

(مهر 75)

محمّد مستقیمی  راهی

  • محمد مستقیمی، راهی
۱۷
مرداد

 مزار من‌، مزار تو!

بر مزار برادرم مصطفی سرودم

آی‌ جبین‌های‌ توامان‌ در توامان‌!

            بسته‌ در زهوژدان‌ خاک‌

                        زادان‌ دوباره‌تان‌ را

                            در کدامین‌ تالار؟

                                 کدامین‌ها به‌ جشن‌ خواهند چمید

                                           نمی‌دانم‌

ماندگاری‌ پیشین‌ من‌ و شما

            در زهدان‌ مادر

                        نه‌ ماهه‌ شبی‌ بود

که‌ نهصد ماهه‌ روزی‌ در پی‌ داشت‌

            این‌ نه‌ها هزار ماندگاری‌

                        آیا چگونه‌ روزی‌؟

برادرم‌!

            چشمی‌ که‌ داشتم‌ حضور تو بود در رؤیا

                        تا روشن‌ کند

                               تاریکی‌ زهدان‌ را

                                    یا روشنایی‌ زادان‌ دوباره‌ را

فسوسا!

            اگر می‌آمدی‌ در میهمانی‌ رؤیایم‌

                   اگر می‌گفتی‌

                            از آن‌ چه‌ دانستنش‌ را بی‌تابم‌

            ناباورانه‌ به‌ رؤیایش‌ نسبت‌ می‌دادم‌

                        اگر شیرین‌ می‌بود

            و به‌ کابوسش‌

                        اگر تلخ‌...

            لابد همان‌ قدر به‌ یاد می‌آوری‌

                        می‌شناسی‌

                                    دیجور زهدان‌ امروزت‌ را

                                                که‌ من‌ دیروزم‌ را

            اگر مرگ‌ زادی‌ دیگر است‌

                        بیهوده‌ می‌جوییم‌

                           رشته‌ی‌ پیوند این‌ دو را

                             گاهی‌ که‌ در برابر، گسسته‌ می‌نماید

                                         گسسته‌، نه‌

                                                     رها

                       به‌ کدامین‌ سر نخ‌ پشت‌ سر گره‌ می‌زنیم‌

                                  این‌ رشته‌ی‌ هر دو سر گسسته‌ را؟

برادرم‌!

            همان‌ قدر که‌ من‌ به‌ گذشته‌ می‌توانم‌ گره‌ بزنم‌

                        تو به‌ آینده‌

            این‌ نگرانی‌ تنها از آن‌ من‌ است‌

                        نکند چیزی‌ از آن‌ با خود برده‌باشی‌!

            آن‌ چه‌ بر جای‌ نهاده‌ای‌

                        چون‌ مرده‌ریگ‌ دیگران‌ است‌

                                    فرزندی‌

                                                همسری‌

                                                            یادی‌

            براستی‌ چیزی‌ به‌ جا گذاشته‌ای‌؟

                        آیا باید می‌بردی‌؟

                                    نبرده‌ای‌؟

                                    پاسخ‌ این‌ همه‌ آیا را داری‌؟

            پیش‌ از این‌ گاهی‌ به‌ پشت‌ سر می‌نگریستی‌

                        افسوس‌

                                    آرمان‌

                                                یأس‌ بودی‌

            گاهی‌ که‌ دفتر خاطراتت‌ را ورق می‌زدی‌

                        در واپس‌ نگریستن‌ها

                                امید

                                  تلاش‌

                                          طرح‌ بودی‌

            گاهی‌ که‌ دستانت‌ را سایه‌بان‌ می‌کردی‌

                        در دورنگری‌های‌ روبرو

                                    اکنون‌ چه‌؟

            من‌ همان‌ توام‌

                        تو همان‌ پدر

                                    او همان‌ پدربزرگ‌

                                                ....................

            این‌ جا که‌ من‌ نشسته‌ام‌

                        و تو خفته‌ای‌

                          چندان‌ تفاوت‌ ندارد

                                با آن‌ جا که‌ نشسته‌ها برمی‌خیزند

                                  و خفته‌ها بیدار می‌شوند

            من‌ نمی‌گریم‌

               که‌ پیش‌ از این‌ گریسته‌ام‌

                 اشکی‌ که‌ اکنون‌ می‌ن‌.یسم‌

                        مویه‌ی‌ مادری‌ است‌

                              که‌ در پشت‌ بر من‌

                                     هم‌ اکنون‌ می‌نالد

            "آی‌ داغ‌دیده‌!

                        بر چه‌ می‌گریی‌؟

                                    بر او

                                         بر خویشتن‌؟"

            چه‌ کسی‌ زیان‌کار است‌

برادرم‌!

            چرا شعرهایم‌ را بر سنگ‌ خویش‌ کنده‌ای‌

                   این‌ نگین‌ من‌ است‌ یا تو؟

                           انگشتریت‌ کو؟

                                    نه‌ حساب‌هایت‌ دیگر جاری‌ نیست‌

                                      - یکی‌ می‌گفت‌ مسدود است‌ ـ

ـ آقا بفرمایید خرمای‌ خیرات‌ است‌.

آه‌!

            من‌ دست‌ خالی‌ به‌ گورستان‌ آمدم‌

                        باشد!

                              نگران‌ مباش‌

                                من‌ می‌دانم‌ حساب‌هایت‌ مسدود است‌

            "آی‌ مادری‌ که‌ پشت‌ سر من‌ می‌گریی‌!

                   بر او، نه‌

                          بر خویش‌

                               نوههای‌ یتیمت‌ خرما دوست‌ دارند"

پاهایم‌ را رها کن‌ برادر!

            شب‌ نزدیک‌ است‌

                        شاید از گورستان‌ ترسیدم‌

-نه‌ بنشین‌

            -از آن‌ها که‌ می‌ترسم‌ زنده‌اند

                        تو که‌ بویه‌ به‌ رفتن‌ نداشتی‌

                                    بگذار بروم‌

                                                هان‌! داشتی‌؟

            درآخرین‌ رؤیاهایت‌

                        که‌ با رفتگاه‌ اخت‌ بودی‌

                                    مگر آن‌ سو را ندیدی‌؟

تصویرت‌ را به‌ تسبیحی‌ آویخته‌اند

            -به‌ کجا می‌نگری‌؟

                        به‌ من‌؟

                                    به‌ دوردست‌؟

            تصویرت‌ واپس‌ نمی‌نگرد

                        در آن‌ دور دست‌ چه‌ می‌بینی‌؟

            رها کن‌ پرسش‌ بیهوده‌ را

                        دلم‌ می‌خواهد گریه‌ کنم‌

-آی‌ مادری‌ که‌ در پشت‌ سر من‌ می‌گریی‌

            جوانت‌ به‌ کدامین‌ سفر رفت‌؟

                        بی‌توشه‌؟

                               با توشه‌؟

                                     اشک‌های‌ تو گلایه‌ از هجران‌ است‌ و بس‌

            او بارها به‌ سفر رفته‌بود

                        نگریستی‌

                                    می‌دانی‌ برنمی‌گردد

برادرم‌!

            رؤیاهای‌ تو پیش‌ از رفتن‌

                        گویای‌ آشنایی‌ تو با رفتگان‌ بود

                                    سیلی‌ که‌ از کوه‌ جدا شد

                                    برگی‌ که‌ از درخت‌

                                    بخاری‌ که‌ از آب‌

                                                چگونه‌ است‌؟

                        هر روز از من‌ دورتر می‌شدی‌

                                    به‌ کجا می‌روی‌؟

                                    سیل‌ را

                                           برگ‌ را

                                                    بخار را

                                                            می‌دانم‌

                   رفتگان‌ به‌ تو نزدیک‌ می‌شدند

                               یا تو به‌ آن‌ها؟

                                   همه‌ چیز را باید تجربه‌ کرد؟

محمّد مستقیمی  راهی

  • محمد مستقیمی، راهی
۱۶
مرداد

گلنسا

(در سوگ گلنسا ساغندی از زبان فرزندش هوشمند)

   مادر تو که رفتی‌ از برِ ما

 غم‌ ریخت‌ غبار بر سرِ ما

 از خانه‌ چو پا برون‌ نهادی‌

 از لانه‌ پرید مرغ‌ِ شادی‌

 پرگشت‌ فضای‌ِ خانه‌ از درد

 صد مرثیه شد ترانه از درد

 کوچی‌ همه‌ از جهان‌ گذشتن‌

 بی‌ هیچ‌ امیدِ بازگشتن‌

 بودی‌ تو قرارِ محفلِ‌ ما

 گهواره‌یِ‌ کودکِ‌ دلِ‌ ما

 دل‌بستگیت‌ برای‌ِ ما بود

 دهلیزِ دل‌ تو جایِ‌ ما بود

 هم‌ جام‌ِ بلورِ ما تو بودی‌

 هم‌ سنگ‌ِ صبورِ ما تو بودی‌

 می‌ریخت‌ به‌ گوشِ‌ ما نوایت‌

 موسیقی‌ِ صادقِ صدایت‌

 صد نغمه‌یِ‌ پاک‌ِ هم‌نوایی‌

 در گوشه‌یِ ‌باغِ‌ آشنایی‌

 زد برزن‌ِ عیش‌ طاقِ ماتم‌

 در خانه‌ دوید سایه‌یِ‌ غم‌

 رفتی‌ و پناه‌ِ دیگرم‌ نیست‌

 می‌بینم‌ و هیچ‌ باورم‌ نیست‌

 تو مادر ما، گل وفایی

 یک گل که به نام گلنسایی

 

محمد مستقیمی – راهی

  • محمد مستقیمی، راهی
۱۶
مرداد

 همدستان

  در سوگ مسعود غلامرضایی

 

  ای چشم! بردی بخت من, فرزندِ مسعودِ مرا

                    جوشانده‌ای اشکِ مرا, خوشانده‌ای رودِ مرا

  ای خاکِ تیره! ای حسود! از حسرتِ آغوش‌ها

                     دزدیدی از آغوشِ من, با کینه, مسعودِ مرا

  ای شمعِ جان‌افشانِ من! ای شعله‌یِ پنهانِ من!

                      آتش زدی بر جانِ من, بنگر کنون دودِ مرا

  یک زخمِ کهنه داشتم, بر دل ز داغِ مادرت

                       کردی ز داغت تازه‌تر, زخمِ نمک‌سودِ مرا

  مادر ندیدی زین سبب, بردی به دامانش پناه

                          با رفتنت بردی, پدر! هستِ مرا , بودِ مرا

  بهرام را چون جان شدی, مسعود در کیوان شدی

                           با زهره همدستان شدی, سوزانده‌ای عودِ مرا

  دردی که در جان ریختی, با هستیِ من شد عجین

                            زین دردِ جان‌فرسا نخواهی دید بهبودِ مرا

  در هشتمین روزِ بهار, خنده زدی در بوستان

  هشت روز مانده تا بهار, پژمردی از بادِ خزان

  محمد مستقیمی  راهی

  • محمد مستقیمی، راهی
۱۶
مرداد

 سلطنت

بر سنگ مزار سلطنت غلامرضایی با عرض تسلیت به حضور خاندان امینی

 

پیداست که رشته‌ها بریدی ای خاک!

از خلق چه ناله‌ها شنیدی ای خاک!

شایسته شدی که پادشاهی بکنی

اکنون که به سلطنت رسیدی ای خاک!

محمد مستقیمی – راهی

  • محمد مستقیمی، راهی